Kości, stawy, mięśnie – kiedy coś w naszym układzie ruchowym zaczyna szwankować lub boleć, zazwyczaj narzekamy właśnie na te elementy. Warto dowiedzieć się więcej na temat znaczenia powięzi, której zadaniem jest utrzymywanie poszczególnych organów na swoim miejscu i w odpowiednim kształcie. Powięź jest kluczowa przy napinaniu, rozciąganiu i zmianie postawy ciała, dlatego powinniśmy się szczególnie troszczyć o jej kondycję.

Od stóp do głów

Powięź to błona zbudowana z tkanki łącznej. Najlepiej wyobrazić sobie ją jako ogromną siatkę, która oplata całe nasze ciało, albo „opakowanie”, które otacza poszczególne części, nadaje im kształt i układa je względem siebie (biała błonka, która pokrywa np. pierś z kurczaka, to właśnie powięź).

Powięź pełni niezwykle istotną funkcję ochronną. Niektórzy porównują ją do zderzaka, bo jest elastyczna, sprężysta, i osłania różne elementy. Na tym zadania powięzi jednak się nie kończą: pełni ona także barierę przed drobnoustrojami, odgrywa rolę w procesach biochemicznych zachodzących w organizmie oraz w utrzymywaniu postawy ciała.

To m.in. dzięki powięzi poszczególne elementy naszego organizmu działają w sposób zintegrowany. Dlatego lepiej nie rozpatrywać każdego z nich z osobna – o powięzi najlepiej myśleć jako o nieprzerwanej całości spajającej narządy, które mają na siebie wzajemny wpływ.

Kiedy powięź szwankuje…

Dlaczego dochodzi do problemów z powięzią? Powodem najczęściej są złe nawyki – np. ciągłe nadwyrężanie określonej partii ciała podczas pracy fizycznej, brak ruchu (pozostawanie przez dłuższy czas w tej samej pozycji), zaburzenia postawy, a także przewlekły stres. Jak każda część naszego ciała, powięź może ulegać przeciążeniu.

Stan zapalny powięzi manifestuje się w przeróżny sposób – od sztywności i napięcia mięśni, przez zaburzenia postawy, po chroniczne bóle głowy i zmęczenie. Problemy z powięzią mogą powodować, że nasza ruchomość staje się mniejsza. Dokuczliwy ból możemy odczuwać np. w podeszwie stóp, karku, łopatce, barku. Co ważne, gdy jedna część systemu staje się mniej ruchoma, odbywa się to ze szkodą dla innych – właśnie z uwagi na wcześniej wspomnianą specyfikę powięzi, która stanowi nieprzerwaną całość.

Problemy z powięzią potrafią być naprawdę dokuczliwe i znacząco utrudniać codzienne funkcjonowanie – nawet tak prozaiczne czynności, jak unoszenie rąk, czesanie czy mycie głowy. Specjaliści wskazują, że na skutek bólu jakość życia człowieka pogarsza się, a objawy mogą przypominać depresję. „Starsi ludzie często reagują na stan zapalny inaczej niż młodzi. Reakcja zapalna może manifestować się u nich nietypowo – jako zmniejszenie aktywności życiowej, utrata apetytu, spadek napędu psychoruchowego, które są trudne do różnicowania z depresją endogenną” (zob. M. Milchert, J. Fliciński, M. Brzosko, Ból mięśniowo-powięziowy [w:] „Medycyna po Dyplomie”, nr 01/2013).

Sposoby na zdrową powięź

Jak zadbać o to, by „zderzak” naszego ciała działał, jak należy? Warto przede wszystkim pamiętać o rozciąganiu. Nie chodzi o intensywne naciąganie mięśni jak przy szpagacie, ale choćby o zwyczajne przeciąganie się po przebudzeniu. Kilka tego typu ruchów pozwoli dotlenić mięśnie. Warto pamiętać o tym nie tylko rano, lecz także później. Przeciąganie to dobry sposób na rozpoczęcie dnia czy rozruszanie się po dłuższym siedzeniu, ale aby naprawdę zadbać o powięź, trzeba postawić na regularne ćwiczenia. Najlepszy będzie trening ogólnorozwojowy. Dobrym pomysłem jest pilates czy tai-chi.

Wielu fizjoterapeutów poleca także rolowanie – to świetny sposób na automasaż napiętych, bolesnych mięśni. Rolowanie na specjalnym, piankowym wałku, pomoże poprawić krążenie i ruchomość, a często także zrelaksować się i odpocząć. Warto porolować nie tylko miejsca, w których akurat czujemy ból, ale różne partie ciała. W miarę możliwości można skorzystać z pomocy specjalisty, który wykona profesjonalny masaż powięziowy.

Na tym nie koniec. Kluczowe znaczenie dla kondycji powięzi ma to, w jaki sposób się odżywiamy, i jak dużo pijemy wody. Tak jak każdy organ naszego ciała, powięź – aby działała właściwie – musi być odpowiednio nawodniona. Profilaktyce stanów zapalnych sprzyja też właściwa dieta. Dlatego unikajmy cukru, żywności wysokoprzetworzonej. Powięź, tak jak cały organizm, potrzebuje przede wszystkim wartościowych posiłków złożonych z warzyw, owoców i zdrowych tłuszczów.